13 Οκτ 2011

Eξωτερική Αξιολόγηση του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας (ΙΑΚΑ) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας



Το ΙΑΚΑ του Π.Θ. στο Βόλο ιδρύθηκε το 1993, άρχισε να λειτουργεί ουσιαστικά το 1998 και μετονομάστηκε (από Λαογραφίας σε Κοινωνικής Ανθρωπολογίας) το 2002.
Θυμάμαι ακόμη τις διαμαρτυρίες και τις αντιδράσεις που συνόδευσαν την ίδρυσή του από τα αντίστοιχα Τμήματα Αρχαιολογίας των «ιστορικότερων Πανεπιστημίων της Ελλάδος», που θα έλεγαν ο Μυλόπουλος κι ο Πελεγρίνης.
Στη δεκαετία που μας πέρασε το Τμήμα οργάνωσε ένα σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών, ανέπτυξε ερευνητική δραστηριότητα και διοργάνωσε τοπικά και διεθνή συνέδρια με πολύ σημαντικά θέματα. Το Αρχαιολογικό Έργο στη Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα αποτελεί πλέον θεσμό, ακολουθώντας το παράδειγμα του ΑΕΜΘ.
Η έκθεση εξωτερικής αξιολόγησης αναφέρει όλα τα παραπάνω. Θα σταθώ μόνο επιγραμματικά στα σημεία, τα οποία θεωρώ τα πιο σημαντικά:

- Πρώτη φορά διαβάζω σε έκθεση αξιολόγησης ότι το διδακτικό προσωπικό συνεργάζεται τόσο άψογα με τη γραμματεία, η οποία υμνείται για το σημαντικό και πολυσχιδές έργο της.
- Το διδακτικό έργο, επειδή πραγματοποιείται σε σημαντικό βαθμό από διδάσκοντες ΠΔ 407/80, κινδυνεύει από τη μείωση των διδασκόντων λόγω των περικοπών των πιστώσεων και από μελλοντικές συνταξιοδοτήσεις μελών ΔΕΠ.
- Τονίζεται η έλλειψη των συγγενών επιστημονικών τομέων (π.χ. κλασσική φιλολογία) στο πρόγραμμα σπουδών (το Π.Θ. δεν έχει φιλοσοφική Σχολή).
- Ο τεχνολογικός εξοπλισμός είναι πεπαλαιωμένος και χρειάζεται ανανέωση. Παρόλα αυτά η χρήση των ηλεκτρονικών μέσων είναι άριστη.
- Η χρηματοδότηση του Τμήματος είναι πενιχρή, τα μέλη ΔΕΠ ουσιαστικά χρηματοδοτούν την έρευνά τους και τη διδασκαλία.
- Υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στη Βιβλιοθήκη, οι οποίες δυσχεραίνουν την έρευνα και διδασκαλία.
- Δεν υπάρχει καμία μέριμνα χρηματοδότησης των υποψηφίων διδακτόρων, οι οποίοι δεν συμμετέχουν επίσης στην διδασκαλία.
- Την όλη λειτουργία του Τμήματος επιβραδύνει τρομερά η γραφειοκρατία του Πανεπιστημίου.

Συμπερασματικά, ενώ το Τμήμα πληροί όλες τις προϋποθέσεις κι έχει τη δυναμική να γίνει κέντρο Αριστείας, αυτή φρενάρεται από τη γραφειοκρατία και την ελλιπή χρηματοδότηση.

  
Υ.Γ.: Στην εισαγωγή αναφέρεται ότι ομάδα φοιτητών (στην οποία ανήκε μόνο ένας (1) φοιτητής του τμήματος) «επιτέθηκε» στην επιτροπή αξιολόγησης θέλοντας να την εμποδίσει στο έργο της. Καλώς ήλθατε στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο…

9 Σεπ 2011

Ο νέος νόμος για τα Α.Ε.Ι.


Παρακολούθησα τις συζητήσεις και την αρθρογραφία όλο αυτό το διάστημα, κυρίως αυτών που εναντιώνονται στο νέο νόμο. Και πέρα από τις γραφικότητες και την κενολογία (με μπροστάρη τον πρύτανη του Α.Π.Θ.), δεν άκουσα ούτε ένα σοβαρό επιχείρημα γιατί ο νόμος αυτός είναι λάθος. Μόνο γενικότητες περί «προστασίας του Δημοσίου Πανεπιστημίου», «εκπαίδευσης σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς», «αντισυνταγματικότητας» κι άλλα φανταχτερά.
Καταλαβαίνω ότι είναι μια δύσκολη περίοδος, καθώς καλούμαστε να αλλάξουμε νοοτροπίες και τρόπους λειτουργίας στο Κράτος, την οικονομία, την κοινωνία.
Η φούσκα του μεταπολιτευτικού «μοντέλου» στη χώρα μας έσκασε, κι έσκασε με πάταγο. Και μέσα σε αυτήν την αναταραχή βγαίνουν στην επιφάνεια τα πιο άγρια ένστικτα προκειμένου να συντηρηθούν φαύλες καταστάσεις, προνόμια και εξουσίες.  
Δεν ξέρω τι θα γίνει τελικά με το νέο νόμο για τα ΑΕΙ. Αυτό που ξέρω είναι ότι μπορεί να αποτελέσει την βάση για μια θετική προσπάθεια αλλαγής της λειτουργίας τους. Είναι στο χέρι της ακαδημαϊκής κοινότητας και μόνο.

30 Ιουν 2011

Εκθέσεις Εξωτερικής Αξιολόγησης των Τμημάτων Ιστορίας & Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ και Ρεθύμνου.

Μετά τις εκθέσεις εσωτερικής αξιολόγησης των τμημάτων στην Αθήνα και το Ρέθυμνο, ακολουθούν οι εκθέσεις της εξωτερικής που παραδόθηκαν το 2010 (Aθήνας, Ρεθύμνου). 
Συντάκτες και των δύο γνωστοί επιστήμονες από το εξωτερικό με πλούσιο βιογραφικό. Ανάμεσά τους και δύο Έλληνες, οι καθηγητές A.Χανιώτης (Princeton) στην έκθεση για την Αθήνα και ο Δ. Παναγιωτόπουλος (Heidelberg) και στις δύο.  
Ορισμένες σύντομες παρατηρήσεις:
Και οι δύο βασίζονται στις εκθέσεις εσωτερικής αξιολόγησης, μαζί με μια 3ήμερη επίσκεψη των αξιολογητών σε κάθε τμήμα.
Και οι δύο επαινούν τα δύο τμήματα τόσο για το εκπαιδευτικό, όσο και για το ερευνητικό έργο τους, παρόλα τα εμπόδια.
Και στις δύο, ιδιαίτερα όμως σε αυτήν του τμήματος στην Αθήνα, καταγράφονται και τα προβλήματα των τμημάτων, αλλά και του ελληνικού Πανεπιστημίου εν γένει: μεγάλος αριθμός φοιτητών, ελλιπής χρηματοδότηση, η μάστιγα των κομματικών παρατάξεων, κτήρια που μόνο Πανεπιστήμιο δεν θυμίζουν, προβλήματα στην διοικητική οργάνωση, μεταπτυχιακοί φοιτητές χωρίς υποστήριξη. 

Περιμένω τη δημοσίευση κι αυτών των άλλων τμημάτων.

27 Ιουν 2011

Στη μεγάλη σκηνή…ακόμη μια φορά.







Αναρωτιέμαι, ως πότε θα επιτρέπουν αυτή τη γελοιότητα…

11 Μαΐ 2011

Βεργίνα: Νέος κύκλος επεισοδίων.

 
Είχα αναφερθεί παλιότερα στις ενδοπανεπιστημιακές διαμάχες των ανασκαφέων της Βεργίνας. Τώρα είναι πλέον φανερό ότι ανοίγει ένα νέο μέτωπο, ανάμεσα στους πανεπιστημιακούς και την ΙΖ’ ΕΠΚΑ.
Όλα άρχισαν περίπου τρία χρόνια πριν, όταν το ΥΠΠΟ επί Ζαχόπουλου χρηματοδότησε με ένα μεγάλο ποσό την συντήρηση του Ανακτόρου της Βεργίνας με υπεύθυνη την αρχαιολόγο  της ΙΖ’ ΕΠΚΑ Α. Κοτταρίδη. Το Ανάκτορο της Βεργίνας αποτελεί όμως και μέρος της ανασκαφής του ΑΠΘ στο χώρο Βεργίνας. Τότε ακούστηκαν και οι πρώτες μουρμούρες δυσαρέσκειας από τους πανεπιστημιακούς, που εκφράστηκαν δημόσια στο άρθρο του καθηγητή Μ. Τιβέριου στο ΒΗΜΑ
Παρόλα αυτά, το 2009 δημοσιεύεται ο επετειακός τόμος για τα 20 χρόνια του «Αρχαιολογικού έργου στη Μακεδονία και Θράκη», όπου αναφέρεται ότι οι μικρές έρευνες του ΑΠΘ στο Ανάκτορο «συμπορεύονται ομαλά με τις εργασίες του ΥΠΠΟ για τη συντήρηση και την ανάδειξη του μνημειακότερου οικοδομήματος της πόλης των Αιγών».
Το φθινόπωρο του 2010 άκουσα πρώτη φορά, από ξένο συνάδελφο, για τη μεγάλη έκθεση για την αρχαία Μακεδονία που λαμβάνει χώρα από τις 7 Απριλίου στο μουσείο Ashmolean της Οξφόρδης και που περιλαμβάνει εκθέματα από τη Βεργίνα. Τότε μου έκανε εντύπωση που το μόνο όνομα που άκουσα ήταν αυτό της Α. Κοτταρίδη, Διευθύντριας πλέον της ΙΖ’ ΕΠΚΑ. Η απορία μου λύθηκε εν μέρει όταν διάβασα το άρθρο στα ΝΕΑ, στο οποίο οι πανεπιστημιακοί ανασκαφείς άφηναν σαφείς αιχμές για τον αποκλεισμό τους από τη διοργάνωση της έκθεσης, καθώς και για την εσκεμμένη απουσία οποιασδήποτε αναφοράς της πανεπιστημιακής ανασκαφής του ΑΠΘ, στην οποία οφείλονται τα περισσότερα ευρήματα της έκθεσης.
Προσωπικές πολιτικές, εγωισμοί και ματαιοδοξία σε ένα σήριαλ που συνεχίζεται, και μόνο επιστήμη δεν θυμίζει.

17 Ιαν 2011

Ο Μ. Σακελλαρίου στην "Καθημερινή"

Απόσπασμα από τη συνέντευξη του ακαδημαϊκού Μιχαήλ Σακελλαρίου στην "Καθημερινή":
«Μολονότι αισθάνομαι ότι δεν απέδωσα όλα όσα μπορούσα. Σπαταλήθηκα και το ’χω παράπονο αυτό. Μου στέρησαν χρόνο. Διότι ενώ πήρα το πτυχίο μου το 1933 και εμφανίστηκα πολύ γρήγορα μ’ ένα βιβλίο σημαντικό, δεν μπόρεσα να κάνω πανεπιστημιακή καριέρα και σπαταλήθηκα ως καθηγητής της Μέσης Εκπαίδευσης. Ετσι, επεδίωξα να εξαρτώμαι από την κρίση ανθρώπων που ήταν σε θέση να κρίνουν. Πού θα το έβρισκα αυτό; Στο εξωτερικό. Αναγνωρίστηκα εκεί και εξαρτώμουν από τις κρίσεις των ξένων συναδέλφων μου, κι όχι ανοήτων και αγραμμάτων συμπατριωτών μου. Αγαπητή μου, η αντιμετώπιση ενός νέου επιστήμονα στον τόπο μας, τότε και αργότερα και ίσως μέχρι σήμερα, είναι κυριολεκτικά βάρβαρη. Είναι τελείως διαφορετική εκεί όπου υπάρχει πραγματικά πολιτισμός και συναίσθηση καθήκοντος»

14 Ιαν 2011

Τέλος εποχής για το «Αρχαιολογία και Τέχνες»

Η αισιοδοξία μου δεν κράτησε πολύ. Προχθές ο ΔΟΛ ανακοίνωσε την αναστολή της έκδοσης του περιοδικού «Αρχαιολογία και Τέχνες».

10 Ιαν 2011

«Μακεδονία: από τις ψηφίδες στα pixels»

Καλή Χρονιά!
Εύχομαι ο νέος χρόνος να είναι γεμάτος υγεία και δημιουργικότητα για όλους μας.
Ας αρχίσουμε αισιόδοξα λοιπόν.



Πρόκειται για την έκθεση «Μακεδονία: από τις ψηφίδες στα pixels» στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, η οποία διοργανώνεται από το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ι.Τ.Ε στην Κρήτη και από το Μουσείο.
Η έκθεση αφορά ψηφιακές εφαρμογές σε ευρήματα και μνημεία από τη Μακεδονία. Οι διαδραστικές αυτές εφαρμογές παρουσιάζουν και αναπαριστούν ευρήματα όπως π.χ. χρυσά μακεδονικά στεφάνια και μνημεία, όπως η «Τοιχογραφία του Κυνηγιού» από τον λεγόμενο «Τάφο του Φιλίππου» στη Βεργίνα. Δεν θα περιγράψω εδώ περισσότερα, μπορεί κάποιος να βρεί στην ιστοσελίδα της έκθεσης όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, καθώς και video με τις ψηφιακές εφαρμογές.
Θα σταθώ όμως ιδιαίτερα σε δύο, που μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση: από τη μία στον «Πανόπτη» με τα χρυσά μακεδονικά στεφάνια: Καταπληκτικές φωτογραφίες με υψηλή ανάλυση που αναδεικνύουν και την πιο μικρή λεπτομέρεια, με πλούσιο υλικό σχετικά με την αρχαία χρυσοχοΐα.  Από την άλλη στη «Μακρογραφία», στην αίθουσα με την «Τοιχογραφία του Κυνηγιού», όπου σύμφωνα με την είσοδο και τη θέση του παρατηρητή στην αίθουσα, ανάλογα είναι και τα επίπεδα εμφάνισης της τοιχογραφίας και των συνοδευτικών πληροφοριών.
Αν βρεθείτε στη Θεσσαλονίκη, αξίζει και με το παραπάνω να την επισκεφτείτε!

ΥΓ. Unfair: στο φυλλάδιο και στο site αναγράφονται όλοι όσοι δούλεψαν γι’ αυτήν την έκθεση, τουλάχιστον από το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Από την πλευρά του Ι.Τ.Ε. όμως κάποιοι «ξεχάστηκαν».