Από το Βήμα:
Ακόμη δεν συνήλθαμε από το γνωστό θέμα σχετικά με την προέλευση των Μινωιτών, η Εκκλησία αποφάσισε να ξαναγράψει την ιστορία της αντιμετώπισης των αρχαιοτήτων στην Ελλάδα και να επαναφέρει στην τάξη Υπουργό Πολιτισμού και επιστήμονες. Μια ακόμη ενέργεια ορθόδοξου ταλιμπανισμού που προσβάλλει την επιστήμη, τη νοημοσύνη και την αξιοπρέπεια όλων μας. Και εκ του αποτελέσματος, μια υπενθύμιση για το ποιος συνεχίζει να κουμάντο σε αυτήν τη χώρα…
------------------
Εικόνα: Ο Παρθενώνας ως χριστιανική εκκλησία (Μ. Korres, The Parthenon from Antiquity to the 19th Century, in: P. Tournikiotis (ed.), The Parthenon and Its Impact in Modern Times, Athens 1994, 137-161)
Υπουργικό «ψαλίδι» στις σκηνές της ιερατικής οργής
Το ΥΠΠΟ αφαιρεί τα σημεία της ενημερωτικής ταινίας για το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης που προκάλεσαν την μήνιν των ιεραρχών.
ΜΑΡΙΑ ΘΕΡΜΟΥ | Παρασκευή 24 Ιουλίου 2009
Προς ικανοποίηση των θιγομένων ιεραρχών από το ιστορικό γεγονός της καταστροφής τμημάτων του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα από χριστιανούς κατά τους πρώτους αιώνες εγκαθίδρυσης της νέας θρησκείας, όπως αποκάλυψε χθες «Το Βήμα», βαίνει το υπουργείο Πολιτισμού, αποφασίζοντας να αφαιρέσει τις επίμαχες σκηνές από την ενημερωτική ταινία που προβάλλεται στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Η διάρκειά τους είναι ελάχιστη αλλά έτσι οι επισκέπτες του μουσείου δεν θα βλέπουν πλέον ρασοφόρους άνδρες να κατακερματίζουν μάρμαρα του ναού. Η «τάξη» επανέρχεται αλλά η αλήθεια δοκιμάζεται. Και ένα νέο ζήτημα δημιουργείται, καθώς η αφαίρεση των συγκεκριμένων εικόνων μπορεί να κατευνάζει τα πνεύματα κάποιων, από την άλλη όμως εμφανίζονται τόσο το υπουργείο όσο και το μουσείο να παραδέχονται ένα λάθος το οποίο στην πραγματικότητα ουδέποτε έγινε! Διότι ουδείς είχε σκοπό να προκαλέσει ουδένα, δεδομένου ότι το γεγονός αυτό, το οποίο συνέβη πριν από 13 αιώνες, με τον Μεσαίωνα σε πλήρη εξέλιξη δηλαδή, λογικά δεν θα μπορούσε να συνιστά πρόκληση.
Στην αφαίρεση του τμήματος της ταινίας συμφωνούν τόσο ο υπουργός Πολιτισμού κ. Αντώνης Σαμαράς όσο και ο πρόεδρος του μουσείου καθηγητής κ. Δημήτρης Παντερμαλής με το σκεπτικό ότι το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης θα πρέπει να λειτουργεί ενοποιητικά χωρίς να υπάρχουν παρερμηνείες. Γεγονός είναι όμως ότι από τους χιλιάδες επισκέπτες του μουσείου, που έχουν δει το φιλμάκι των 13 λεπτών το οποίο προβάλλεται διαρκώς, ουδείς εξέφρασε ως σήμερα κάποια διαμαρτυρία ή έστω παρατήρηση για τις συγκεκριμένες εικόνες. Και αυτό μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα όσον αφορά τους Ελληνες: Είτε ότι γνωρίζουν καλά πλέον την Ιστορία τους είτε ότι οι συγκεκριμένες σκηνές περνούν απαρατήρητες. Το δεύτερο είναι το πιθανότερο, οπότε η απορία πώς προκλήθηκε το θρησκευτικό αίσθημα παραμένει.
Οσον αφορά, τέλος, το καθαρά ιστορικό μέρος οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί μελετητές γνωρίζουν καλά το περιστατικό της καταστροφής των μετοπών του Παρθενώνα κατά την εποχή που είχε μετατραπεί σε χριστιανική εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία Αθηνιώτισσα. Ο λόγος ήταν ότι οι μορφές των Κενταύρων, κυρίως, που εικονίζονται ανάγλυφα σε αυτές δεν ταίριαζαν με έναν χριστιανικό ναό. Από την καταστροφή γλίτωσε μόνο η μία από τις τέσσερις πλευρές του ναού, καθώς σε αυτή μια μορφή θύμιζε σε κάποιους την Παναγία.
Ακόμη δεν συνήλθαμε από το γνωστό θέμα σχετικά με την προέλευση των Μινωιτών, η Εκκλησία αποφάσισε να ξαναγράψει την ιστορία της αντιμετώπισης των αρχαιοτήτων στην Ελλάδα και να επαναφέρει στην τάξη Υπουργό Πολιτισμού και επιστήμονες. Μια ακόμη ενέργεια ορθόδοξου ταλιμπανισμού που προσβάλλει την επιστήμη, τη νοημοσύνη και την αξιοπρέπεια όλων μας. Και εκ του αποτελέσματος, μια υπενθύμιση για το ποιος συνεχίζει να κουμάντο σε αυτήν τη χώρα…
------------------
Εικόνα: Ο Παρθενώνας ως χριστιανική εκκλησία (Μ. Korres, The Parthenon from Antiquity to the 19th Century, in: P. Tournikiotis (ed.), The Parthenon and Its Impact in Modern Times, Athens 1994, 137-161)
7 σχόλια:
Με τις εξελίξεις που έχουν δρομολογηθεί στην ελληνική κοινωνία εσχάτως, δεν μου κάνει καμία εντύπωση και αυτό το θέμα.
Η απορία μου είναι η εξής: από πού προκύπτει ότι στην εικόνα ή τοιχογραφία που επέλεξε να δείξει ο Γαβράς εικονίζεται συγκεκριμένα η καταστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα, και όχι γενικά η νίκη του χριστιανισμού επί των "ειδώλων";
Μου φαίνεται ότι έχει απλώς αναπαραχθεί η είδηση από τους δημοσιογραφ(ίσκ)ους ως "χαλασμένο τηλέφωνο".
Συμφωνώ για τις εξελίξεις στην κοινωνία.
Η Εκκλησία είναι ο πιο συντηρητικός θεσμός της χώρας μας, σε βαθμό φανατισμού πολλές φορές, που την οδηγεί σε πολύ ακραίες παρεμβάσεις. Όσον αφορά την απορία, δεν έχω δει το video, δεν νομίζω όμως ότι αλλάζει κάτι Δεν με βγάζει από τα ρούχα μου το οποιοδήποτε κυνήγι μαγισσών ή φαντασμάτων της Εκκλησίας, αλλά η καθολική υποταγή του Κράτους στην οποιαδήποτε απαίτησή της, όσο παράλογη κι αν είναι αυτή. Μακάρι να προσπαθούσε το Κράτος με την ίδια σπουδή που σπεύδει να «προστατέψει» την Εκκλησία να προστάτευε τις αρχαιότητες από αυτήν, ακόμη και στις μέρες μας.
Η υποταγή του Κράτους στην Εκκλησία μάλλον υφίσταται από ιδρύσεως του Νεοελληνικού κράτους.
Η ξεφτίλα στην ιστορία αυτή είναι ότι ο Παντερμαλής πήγε να τα "συμβιβάσει", οπότε (αυτο)εξευτελίστηκε ακόμη περισσότερο.
Όταν η Εκκλησία, λόγω Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, έχει λόγο στην διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής - όχι τόσο για το μάθημα των Θρησκευτικών που στο κάτω-κάτω στην τωρινή του μορφή εμπίπτει στα δικά της "χωράφια", όσο για το μάθημα της Ιστορίας (με το πρόσφατο επίμαχο, και για άλλους λόγους απαράδεκτο βιβλίο της Στ' Δημοτικού) - θα διστάσει να επέμβει στον Πολιτισμό;
Θυμάμαι κάτι θεούσες φιλολόγους στο σχολείο να μας πουλάνε το Προς τη Νίκη και μου ανάβουν οι Glühbirnen... :)
Μερικές σκέψεις που άφησα ως σχόλιο και σε άλλο blog.
Η κ. Θέρμου λέει ότι "η 'τάξη' επανέρχεται, αλλά η αλήθεια δοκιμάζεται". Δεν νομίζω ότι δοκιμάζεται η αλήθεια. Το μουσείο δεν αφαίρεσε από το βίντεο την άποψη ότι κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια ο Παρθενώνας υπέστη καταστροφές που οφείλονταν εν μέρει στην προσπάθεια των πρωτοχριστιανών να εξαλείψουν ό,τι θύμιζε ειδωλολατρεία. Από ό,τι αναφέρει ο κ. Παντερμαλής (δεν έχω δει την τελική μορφή του βίντεο) αυτή η θέση παραμένει στην αφήγηση. Το μουσείο αποφάσισε να αφαιρέσει το κομμάτι του animation που αντιστοιχεί στην παραπάνω αφήγηση όχι επειδή θεωρεί ότι δεν έγιναν οι καταστροφές αλλά επειδή οι μορφές πάνω στον Παρθενώνα παρερμηνεύτηκαν από διάφορους/πολλούς ως χριστιανοί ιερείς της εποχής. Το μουσείο θέλησε να αποφύγει μια παρεξήγηση με άλλα λόγια.
Το αν το Μουσείο θα έπρεπε να αντιμετωπίσει αυτή την παρερμηνεία με αφαίρεση του αποσπάσματος ή π.χ. με μια επεξηγηματική πινακίδα (ότι οι μορφές δεν αναπαριστούν ιερείς) ή με άλλο τρόπο, αυτό είναι άλλη συζήτηση. Κατά τη γνώμη μου το μουσείο μπορούσε να εμμείνει στην αρχική του απάντηση, όπως εκφράστηκε από την προϊσταμένη του τμήματος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων Κορνηλία Χατζηασλάνη, ότι δηλαδή "η ιδιότητα αυτών των ανθρώπων της βυζαντινής εποχής, με τα μακριά σκουρόχρωμα ενδύματα, δεν δηλώνεται σαφώς, ούτε άλλωστε υπήρξε τέτοια πρόθεση" (in.gr 23/7) και να μην κάνει το μοντάζ.
Όπως και να έχει πάντως, θεωρώ ότι λογοκρισία στην ουσία του πράγματος, δηλαδή την ιστορική αφήγηση, δεν υπήρξε. Είναι παρόλα αυτά επέμβαση στο καλλιτεχνικό έργο του Γαβρά και υπάρχει πιθανόν και θέμα παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων καθώς υπάρχει αλλοίωση στο βίντεο χωρίς την άδεια του δημιουργού.
Υπάρχει φυσικά και το άλλο θέμα: ο κ. Παντερμαλής ανέφερε ότι ένας λόγος αφαίρεσης του επίμαχου κομματιού ήταν ότι "η μεν περίοδος καταστροφής είναι πέραν κάθε αμφιβολίας, αλλά οι συνθήκες άγνωστες". Αυτό σημαίνει ότι το Μουσείο αποφασίζει εκ των υστέρων να αντιμετωπίσει το animation ως ιστορικά ακριβή αναπαράσταση γεγονότων (που ως ιδέα είναι προβληματική έτσι και αλλιώς). Αλλά αν είναι έτσι και αν το animation αναπαριστά "άγνωστες συνθήκες", γιατί αποφάσισε να το εντάξει στην ταινία του αρχικά; Αν επιστημονικά ήταν προβληματικό, γιατί το ενσωμάτωσαν αρχικά;
@museologist
Συγγνώμη για την τόσο καθυστερημένη απάντηση.
Συμφωνώ ότι το καλύτερο για το Μουσείο θα ήταν να παραμείνει στην απάντηση της κ. Χατζηασλάνη.
Το animation έγινε για να αναπαραστήσει υποθετικά την – επιστημονικά αποδεδειγμένη - καταστροφή μέρους των γλυπτών από χριστιανούς. Δεν με απασχολεί εδώ το θέμα της χρησιμότητάς του, κάποιος μπορεί να συμφωνήσει ή όχι με την εφαρμογή τέτοιων μεθόδων, και το Μουσείο θεώρησε χρήσιμο να το προβάλλει.
Το πρόβλημα είναι η χωρίς δεύτερη σκέψη αντίδρασή του στο παράλογο αίτημα ή διαμαρτυρία κάποιων, οι οποίοι για τους δικούς τους λόγους ένιωσαν ότι θίγονται.
Αυτά είναι αστεία πράγματα.
Όσον αφορά την επέμβαση στο καλλιτεχνικό έργο, πιστεύω ότι μόνο μετά τις δηλώσεις του Γαβρά το σκέφτηκαν πιο σοβαρά το όλο θέμα.
Φωτo-ντοκουμέντο: Ο διπλασιασμός του Διονύσου
Παράνομη φωτογράφηση με φλας, εντός του Νέου Μουσείου Ακροπόλης, παρουσία του εφόρου Ακροπόλεως και μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου του ΝΜΑ κ. Αλέξανδρου Μάντη! Δείτε σχετικά και video.
Δημοσίευση σχολίου