Θυμίζω ότι πρόσφατα επέστρεψε ένα θραύσμα της ζωφόρου από την Αρχαιολογική Συλλογή του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, μετά από προσπάθειες τόσο του τότε καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας και αντιπρύτανη του ίδιου πανεπιστημίου Άγγελου Χανιώτη, όσο και του καθηγητή Reinhard Stupperich, Διευθυντή της Συλλογής και του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, ο οποίος είναι και πρόεδρος της Γερμανικής Επιτροπής για την επιστροφή των γλυπτών στην Ελλάδα.
Θυμίζω επίσης ότι στην Αρχαιολογική Συλλογή του μουσείου Martin von Wagner του Πανεπιστημίου του Würzburg υπάρχει ένα ακόμη θραύσμα από μετόπη του Παρθενώνα.
Κεφαλή Κενταύρου από τη νότια μετόπη 5 του Παρθενώνα στο μουσείο Martin von Wagner.
Η μετόπη 5 στο Βρετανικό Μουσείο.
Η Μετόπη 5 αποκαταστημένη. Εκμαγείο στο μουσείο Martin von Wagner.
Στην ομιλία του Α. Snodgrass έδωσαν το παρόν η ομότιμη καθηγήτρια Erika Simon, πρώην διευθύντρια της Συλλογής, και o καθηγητής Ulrich Sinn, νυν διευθυντής της Αρχαιολογικής Συλλογής και του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου όπως και αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου του Würzburg.
Μετά το τέλος της ομιλίας συζήτηση δεν έγινε. Ερωτήσεις δεν τέθηκαν. Οι - κατά τα άλλα λαλίστατοι - Γερμανοί καθηγητές έσκυψαν το κεφάλι και εγκατέλειψαν την αίθουσα σιωπηλοί….
2 σχόλια:
Είναι χαρακτηριστικό και ενδιαφέρον πάντως ότι η ορολογία έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια. Αρχικά μιλούσαμε για επαναπατρισμό (repatriation), τώρα μιλάμε για επανένωση (reunification). Αυτή η αλλαγή στην ορολογία έγινε μάλλον για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις ότι θα ακολουθούσε κύμα αιτήσεων επαναπατρισμού ελληνικών αρχαιοτήτων σε περίπτωση επιστροφής των Μαρμάρων και να διευκολύνει και το Βρετανικό μουσείο στην επιχειρηματολογία του προς αιτήσεις άλλων χωρών κλπ.
Η αλλαγή αυτής όμως της επιχειρηματολογίας (από επαναπατρισμό στην επανένωση) έχει νομίζω αποδυναμώσει και τα όποια επιχειρήματα της Ελληνικής πλευράς περί επιστροφής στα πάτρια εδάφη, το επιχείρημα της κλοπής κλπ. Ή για να το πω καλύτερα, ίσως υποδηλώνει την εγκατάλειψη αυτής της επιχειρηματολογίας που όλα αυτά τα χρόνια δεν ευόδωσε.
Η επανένωση των μαρμάρων με το αρχικό τους κτίσμα (που φυσικά δεν πρόκειται να γίνει, διότι τα γλυπτά θα είναι στο μουσείο) παρουσιάζεται σήμερα ως πιο δυνατό επιχείρημα. Επίσης ενισχύει και την παρουσίαση της περίπτωσης των Μαρμάρων ως μοναδική, ώστε η επιστροφή (αν γίνει) να παρουσιαστεί ως εξαίρεση.
Έχεις δίκιο στις επισημάνσεις σου. Και η ορολογία του Snodgrass ήταν κατεξοχήν επιστημονική. Η πολιτική προσέγγιση δεν νομίζω ότι είχε ή θα έχει απτά αποτελέσματα. Όσον αφορά το επιχείρημα της επανένωσης των γλυπτών με το ίδιο το μνημείο, έχει πλέον λογικά εγκαταλειφθεί. Παρόλα αυτά ο τονισμός ότι – τουλάχιστον η ζωφόρος – αποτελούσαν μέρος της αρχιτεκτονικής σύλληψης του ναού, καταρρίπτει το επιχείρημα των Βρετανών ότι τα γλυπτά αποτελούν «ανεξάρτητα» έργα τέχνης, όπως παρουσιαζόταν έως πρόσφατα στον αγγλικό τύπο.
Άρα δεν μιλάμε για μια ‘απλή’ περίπτωση επαναπατρισμού αρχαιοτήτων, αλλά για μια ‘εικονική’ αποκατάσταση του κτιρίου στο νέο μουσείο Ακροπόλεως.
Δημοσίευση σχολίου